2024 Yılında Doların Reel Değeri ve Ekonomik Hedefler
03.01.2025 18:53
2024 Yılında Doların Reel Değeri ve Ekonomik Hedefler
2024 yılında dolar, yüksek enflasyon ve nominal artışın altında kalması nedeniyle bireysel yatırımcılara önemli kayıplar yaşatıyor. Ancak 2025 için belirlenen makro hedefler, dolarda daha olumlu bir görünüm sunuyor.
Türkiye’de bireysel yatırımcılar için en favori finansal yatırım aracı olan dolar, 2024 yılında yüksek faizin etkisiyle nominal artışını enflasyonun çok altında gerçekleştirdi. Bu durum, yatırımcıların reel olarak önemli kayıplar yaşamasına neden oldu. 2025 yılı için belirlenen makro hedefler ise dolarda daha yüksek bir kur artışı öngörüyor. Ekonomi yönetimi, 2025 yılı için 42,01 TL’lik ortalama dolar kuru tahmininde bulunuyor.
2024 Yılı Dolar Kuru ve Enflasyon Verileri
2024 yılı itibarıyla dolarda yıllık cari artış yüzde 19,8 olarak gerçekleşti. Merkez Bankası’nın döviz alış kuru 2023 sonunda 26,40 TL iken, 2024 yılına 35,22 TL’den başlandı. Bu nominal artış, enflasyonun çok altında kalmış durumda. Yıllık enflasyon oranı ise Orta Vadeli Program (OVP) tahminine göre yüzde 41,5 olarak öngörülüyor. Ancak bu düzeyin aşılması bekleniyor.
2024 yılı için dolardaki reel değişim, eksi (-) 17,5 dolayında gerçekleşecek. Yani, 2024 başında dolar alıp bir yıl elinde tutan bir yatırımcı, yıl sonunda bu oranda bir reel kayba uğrayacak. Merkez Bankası verilerine göre, gün ağırlıklı yıllık ortalama dolar kuru 32,79 TL olarak hesaplandı. Bu, 2023’teki 23,75 TL olan ortalama kura göre yüzde 38,1 oranında bir nominal artış anlamına geliyor.
2025 Yılı İçin Beklentiler ve Hedefler
2025 yılı için belirlenen hedefler, dolarda reel değerlenme öngörüsü sunuyor. Yeni OVP’de 2025 yılı için GSYH’nin 61 trilyon 540 milyar lira ve dolar cinsinden 1 trilyon 465 milyar dolar olması hedefleniyor. Bu hedefler, 2025 ortalamasında 42,01 TL’lik bir dolar kuru öngörüsüne işaret ediyor. Ayrıca, 2025 yılı için TÜFE bazında enflasyon hedefi yüzde 17,5 olarak belirlenmiş durumda.
2024 yılının son gününde Merkez Bankası döviz alış kuru 35,22 TL olan dolar, aylık ortalama yüzde 2,68’lik artışla yıl sonunda 48,4 TL’ye ulaşabilir. Bu durumda, dolardaki yıllık artış yüzde 37 dolayında gerçekleşecek. Eğer enflasyon hedeflendiği gibi yüzde 17,5’e inerse, dolarda yüzde 16-17 dolayında bir reel artış yaşanması bekleniyor.
Piyasa Beklentileri ve Ekonomik Etkiler
Ekonomi yönetimi ve kamudaki karar alıcılar, makro ekonomik hedefleri oluştururken olası kur öngörülerini dikkate alıyor. Bu durum, üretim, yatırım, istihdam, ihracat ve ithalat yapan tüm aktörleri doğrudan etkiliyor. Merkez Bankası’nın Aralık 2024 Piyasa Katılımcıları Anketi’nde, 12 ay sonrası cari dolar kuru beklentisi 43,23 TL olarak ölçüldü.
Piyasa karar alıcılarının 2025 dolar kuru beklentisi, OVP hedeflerine göre daha mutedil bir seyre işaret ediyor. OVP’deki milli gelir hedeflerinin ortaya koyduğu yıllık ortalama 42 TL’lik ortalama kurunun oluşması için yıl sonunda cari kurun 48 lirayı aşması gerekiyor. Ancak piyasa katılımcıları bunun yaklaşık 5 TL altında bir kur düzeyi öngörüyor.