Türkiye'de Depozito Sistemi ile Sıfır Atık Hedefi
Türkiye'de Depozito Sistemi ile Sıfır Atık Hedefi
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yıl sonuna kadar tüm illerde hayata geçirilecek, 'Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)' sistemiyle ilgili 11 soruda merak edilenleri yanıtladı. Bu sistem, Sıfır Atık hareketinin yeni bir adımı olarak tanımlanıyor.
DOA sistemi, ambalaj geri dönüşümünü artırmayı hedefliyor. Bakanlık, bu sistemin detaylarını sosyal medya üzerinden paylaştı. Depozito sistemi, çevre bilincini artırarak doğal kaynakların korunmasına katkı sağlamayı amaçlıyor.
Depozito Yönetim Sistemi (DYS) Nedir?
Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito bedeli alınarak piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesi sonrasında iade alınması ve depozito bedelinin geri ödenmesine dayalı bir sistemdir. Bu sistem, ambalajların geri dönüşümünü teşvik eder.
Bu sistem sayesinde, ambalajların kaynağında ayrı toplanması sağlanır. Ayrıca, geri dönüşüm değerinin korunması ve yükseltilmesi hedeflenir. Bu sayede, doğal kaynakların korunmasına da katkıda bulunulmuş olur.
Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) Uygulaması Nedir?
Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) uygulaması, tüketicilerin iade süreçlerinde kullanacağı mobil uygulamadır. Bu uygulama, bakanlık tarafından tescil edilmiş makineler ve manuel iade noktalarında kullanılacaktır.
Tüketiciler, DOA mobil uygulamasını kullanarak depozito iadelerini gerçekleştirecek. Bu uygulama, kullanıcı dostu bir arayüze sahip olup, iade sürecini kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
DOA Uygulaması Nasıl Çalışır?
DOA uygulaması, Android ve iOS store mağazalarından ücretsiz olarak indirilebilir. Uygulama, karekod okutularak çalışır ve depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedeli tüketicinin e-cüzdanında birikir.
Biriken bakiye, QR kod ile ödeme özelliği olan tüm POS cihazlarında kullanılabilir. Bu özellik, kullanıcıların iade süreçlerini daha da kolaylaştırmaktadır.
Uygulama Türkiye Genelinde Ne Zaman Başlayacak?
Uygulama, Sakarya'da başlatılmıştır ve 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her il ve her ilçede hayata geçirilecektir. Bu süreç, çevre bilincinin artırılması açısından büyük önem taşımaktadır.
Uygulamanın yaygınlaşması ile birlikte, ambalaj geri dönüşüm oranlarının artması beklenmektedir. Bu durum, çevreye olan olumlu katkıları artıracaktır.
DOA'ya Hangi Kurum ve Kuruluşlar Destek Veriyor?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), sistem yöneticisi olarak yer alacaktır. Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) işbirliği ile yürütülecektir.
Bu işbirlikleri, sistemin etkinliğini artırmayı hedeflemektedir. Destek veren kurumlar, çevre koruma çalışmalarına katkı sağlamaktadır.
Yılda Ne Kadar Ambalajda Geri Kazanım Sağlanacak?
Türkiye genelinde 783 bin kilometrekarelik coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar adet ambalajın toplanması öngörülmektedir. Bu miktar, geri dönüşüm hedeflerine ulaşmak için oldukça önemlidir.
Bu sistem sayesinde, geri kazanım oranlarının artması beklenmektedir. Böylece, çevre kirliliğinin azaltılması hedeflenmektedir.
Ne Kadar Üründe DOA Logosu Var?
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü işbirliği ile 1 Ağustos 2023'ten bu yana 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenip piyasaya sürülmüştür. Bu ambalajlar, depozito sisteminin bir parçası olarak değerlendirilmektedir.
Bu uygulama, ambalajların geri dönüşümünü teşvik etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. DOA logosu bulunan ambalajlar, depozito bedeli ödenecek ürünler arasında yer almaktadır.
DOA ile Yıllık Ne Kadar Kazanç Elde Edilecek?
Ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon avro katma değer sağlanması hedeflenmektedir. Bu durum, ekonomik açıdan önemli bir katkı sağlamaktadır.
Bu kazanç, çevre koruma çalışmalarının finansmanında kullanılacaktır. Böylece, sürdürülebilir bir çevre için önemli adımlar atılmış olacaktır.
Hangi Ambalajlara Depozito Ödenecek?
Cam, plastik ve alüminyum malzemeden yapılmış 0, 1 litre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alınmıştır. Üzerlerinde depozito logosu olan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecek.
Bu uygulama, ambalajların geri dönüşümünü teşvik etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Böylece, çevre bilincinin artırılması hedeflenmektedir.