Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başkanlık sistemi sonrası Türkiye'deki ekonomik değişim, emekli aylıkları ve yaşam standartları üzerinde derin etkiler yarattı. Ekonomik veriler, yoksulluk ve borç seviyelerinin arttığını gösteriyor.

Türkiye'de Ekonomik Dönüşüm: Emekli Aylıkları ve Yaşam Standartları

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka pembe hayaller sundu. ‘verin yetkiyi, görün etkiyi’ dedi. 2018 yılında yapılan başkanlık seçimlerinde, Erdoğan, “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz.” diyerek yetki istedi. O dönemde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek ise 1.25 kuruştu. Ancak 6.5 yıl içinde ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığı sadece 9.4 kat arttı.

Bu süreçte, işçi emeklisinin sofrasından 78 ekmek eksildi. Emeklinin aylığından 3.3 gram altın gitti. 2018’de Erdoğan’ın aylık geliri 76 bin 700 lirayken, bugün bu rakam 379 bin 97 liraya yükseldi. En düşük emekli aylığı ise 12 bin 924 lira artarak 14 bin 469 liraya çıktı. Ancak bu artış, emeklinin alım gücünü yeterince artırmadı.

Ekmeğin Fiyatı ve Alım Gücü

2018’de tam yetki verildiğinde bir ekmek 1.25 liraydı. En düşük emekli aylığı ile 1.236 ekmek alınabiliyordu. Ancak günümüzde ekmek fiyatı 12.5 liraya yükseldi. Bu durumda emeklinin aylığıyla satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azaldı ve 1.158’e düştü. Emekli aylığıyla satın alınabilecek süt miktarı 135 litre, zeytinyağı miktarı ise 33 litre azaldı.

Temmuz 2018’den önce emekli, aylık geliriyle yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugünkü geliriyle alabileceği çeyrek altın sayısı 3’ün altına düştü. Emeklinin aylığından 2 çeyrek altın gitti. 6.5 yıl önce 8.14 gram altına karşılık gelen en düşük emekli aylığı, bugün 4.8 gram ancak ediyor. Bu durum, emeklilerin yaşam standartlarını ciddi şekilde etkiledi.

Yoksulluk ve Borç Seviyeleri

Geride kalan 6.5 yılda hem vatandaşın hem de ülkenin borcu katlandı. Yoksulluk oranları zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat arttı. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara yükseldi. AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyondan 10 trilyona fırladı.

Enflasyon oranı, yüzde 15.39’larda seyrederken, bugün yüzde 70’leri aştı ve şu an yüzde 44.38 seviyelerinde. 6.5 yılda takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı ise 43.8 milyar liraya ulaştı. Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona çıktı. Bu veriler, Türkiye'nin ekonomik durumunun ciddiyetini gözler önüne seriyor.